نکاتی که در مورد استعداهای درخشان دانشگاه باید بدانید

معرفی شرایط دانشجویان استعداد درخشان

دانشجویان کارشناسی برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد باید در کنکور سراسری سازمان سنجش شرکت کنند. اگر در این آزمون رتبه قبولی کنکور کارشناسی ارشد را کسب کنند، می‌توانند انتخاب رشته را انجام دهند. این شرایط برای کسانی که از سوی وزارت علوم، به عنوان دانشجوی ممتاز شناخته شده باشند، متفاوت است. به شکلی که این افراد می‌توانند بدون شرکت کردن در کنکور سراسری، وارد مقطع کارشناسی ارشد شوند.

دانشجویان ممتاز و برتر بر اساس آیین نامه استعدادهای درخشان وزارت علوم به دو طریق انتخاب می‌شوند:

1. دانشجویانی که دارای رتبه و مدال در آزمون‌ها و المپیادهای علمی باشند.
2. دانشجویانی که در میان ورودی‌های یک رشته در دانشگاه محل تحصیل، معدل‌های بالایی داشته باشند.

اگر هر یک از اصل‌های زیر را دارا هستید، می‌توانید از تسهیلات استعدادهای درخشان استفاده کرده و بدون آزمون سراسری وارد مقطع ارشد شوید:

1. رتبه‌های اول تا پانزدهم مرحله نهایی المپیادهای علمی دانشگاهی( رشته پذیرفته شده هم می‌تواند همان رشته مورد نظر شما باشد و هم رشته‌هایی که دبیرخانه المپیاد معرفی کرده‌اند)
2. دانشجویان نمونه کشوری که مورد تایید معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باشند.
3. رتبه‌های اول تا سوم جشنواره‌های معتبر علمی از جمله: خوارزمی، رازی، جوان خوارزمی، فارابی که با طرح ابتکاری خود و با معرفی دبیرخانه جشنواره‌ها( حداقل مشارکت: 35 درصد). 
4. دانشجویان برتر یا ممتاز کارشناسی پیوسته که از لحاظ میانگین کل نمرات جزو ده درصد برتر در میان دیگر دانشجویان هم رشته و ورودی خود باشند، البته باید حداقل 100 واحد درسی را گذرانده باشند.
5. دانشجویان برتر دوره کارشناسی پیوسته که بعد از اتمام شش نیمسال تحصیلی و گذراندن حداقل 100 واحد درسی، میانگین نمرات کل آنها جزء بیست درصد دانشجویان برتر هم ورودی و هم رشته خود باشد و همچنین باید دارای رتبه‌های کشوری زیر در آزمون سراسری سازمان سنجش نیز باشند: 

• در گروه آزمایشی ریاضی فیزیک: رتبه زیر 100
• در گروه آزمایشی علوم تجربی: رتبه زیر 100
• در گروه آزمایشی هنر و زبان: رتبه زیر 20
• در گروه آزمایشی علوم انسانی: رتبه زیر 50

6. دانشجویان ممتازی که به علت داشتن ویژگی‌های استثنایی توسط شورای هدایت استعدادهای درخشان تایید شوند.

سوالات متداول در مورد استعدادهای درخشان

1. چگونه می‌توان از امتیاز آیین نامه استعدادهای درخشان استفاده کرد؟ همان طور که در متن نیز صحبت شد، در ادامه به طور کلی به شرایط احراز استعدادهای درخشان می‌پردازیم: 

الف: پس از  گذراندن ۶ نیمسال تحصیلی و سه چهارم واحدهای درسی تا پایان نیمسال ۶ به لحاظ میانگین کل باید جزء ۱۵ درصد برتر دانشجویان هم‏‌رشته و هم‏‌ورودی خود باشد.

ب: حداکثر در مدت هشت نیمسال تحصیلی فارغ‌التحصیل شوند.

پ: پذیرش برای سال تحصیلی بلافاصله پس از فارغ التحصیلی و صرفاً برای یک بار امکان‌‏پذیر می‌باشد.

ت: پذیرش در همان رشته تحصیلی یا رشته تحصیلی مرتبط با آن به تشخیص گروه آموزشی و تایید شورای آموزشی دانشگاه امکان‌‏پذیر می‌باشد.

ث: احراز شرایط اختصاصی دانشگاه.

2. اگر دانشجویی در میان هم رشته و هم دانشگاهی‌های خود، رتبه اول کلاس باشد، می‌توان گفت که او یک دانشجوی استعداد درخشان محسوب می‌شود؟ خیر، این دانشجو، دانشجوی ممتاز به شمار می‌آید نه دانشجوی استعداد درخشان.
3. چه کسانی، دانشجوی استعداد درخشان به شمار می‌آیند؟ هنگامی که دانشجویی توسط آیین نامه استعدادهای درخشان و فرایند پذیرش بدون آزمون سراسری، تایید و جذب دانشگاه شود، به او دانشجوی استعداد درخشان می‌گویند.
4. دانشجویان استعدادهای درخشان، از امتیاز خاصی برخوردار می‌شوند؟ بله؛ برای دانشجویانی که از سال تحصیلی 1398 به بعد توسط آیین نامه استعدادهای درخشان جذب دانشگاه شده‌اند، امتیازات خاصی در نظر گرفته شده است. برای اطلاع یافتن از این امتیازات به صفحه تسهیلات حمایتی استعدادهای درخشان دانشگاه مورد نظر مراجعه کنید.
5. چگونه متوجه شویم که جزو 15 درصد برتر هم رشته و هم ورودی خود قرار داریم؟ شما می‌توانید از دو روش زیر از این مورد مطلع شوید:

•  به کارشناس دفتر استعدادهای درخشان دانشگاه مراجعه کرده و اطلاعات لازم را دریافت کنید.
• شما می‌توانید جهت اطلاع یافتن از رتبه خود به سیستم گلستان مراجعه کنید. برای این کار از منوی آموزش، گزارش‌‌های آموزش را انتخاب کرده و سپس به قسمت دانشجو رفته و گزینه تطبیق و رتبه را انتخاب کرده و رتبه معدل و واحد گذرانده خود را مشاهده کنید.

6. امکان تغییر رشته و یا انتقالی به دانشگاه دیگر برای دانشجویان استعدادهای درخشان وجود دارد؟ خیر، بر اساس آیین نامه، امکان تغییر محل تحصیل و یا تغییر رشته برای افراد پذیرفته شده استعدادهای درخشان وجود ندارد.
7. آیا امکان این وجود دارد که برای کارشناسی ارشد، رشته‌ای به جز رشته‌ای که در دوره کارشناسی تحصیل کرده‌ایم، ادامه دهیم؟ در صورتی که گروه آموزشی و شورای آموزشی دانشگاه آن را تایید کنند. به طور کلی انتخاب و پذیرش افراد واجد شرایط در همان رشته و یا رشته‌های تحصیلی مرتبط با آن باید مورد تایید شورای آموزشی دانشگاه باشد.
8. آیا امکان استفاده از شرایط دانشجویان استعدادهای درخشان فقط مختص دانشجویان دانشگاه‌های دولتی است؟ پذیرش کارشناسی ارشد بدون کنکور فقط مختص به دانشگاه‌های سراسری و نیز دانشگاه آزاد می‌باشد. دانشگاه اختیار این را دارد که ظرفیت دانشجویان بدون آزمون یا همان دانشجویان استعدادهای درخشان خود را به فارغ التحصیلان کارشناسی پیوسته چه روزانه و چه شبانه که  واجد شرایط آیین نامه استعدادهای درخشان هستند، اختصاص دهد.

• پذیرش کارشناسی ارشد بدون کنکور پیام نور صورت نمی‌گیرد.
• فراخوان کارشناسی ارشد بدون کنکور غیرانتفاعی، به صورت محدود اعلام می‌شود.
• از آن جا که پذیرش کارشناسی ارشد علمی کاربردی سال‌هاست که صورت نمی‌گیرد. بنابراین، هیچ فراخوانی جهت کارشناسی ارشد بدون کنکور علمی کاربردی نیز منتشر نمی‌شود.

9. آیا دانشجویانی که مدت تحصیل آنها از 8 نیمسال تحصیلی بیشتر بوده است، هم می‌توانند به عنوان دانشجو استعدادهای درخشان  در دانشگاه  پذیرش شوند؟ به طور کلی دانشگاه این اختیار را  دارد، درخواست دانشجویانی که طول مدت تحصیلشان به دلایل خارج از اختیار خود (مانند بیماری، مأموریت والدین یا همسر، زایمان) تا حداکثر دو نیم سال بیشتر طول کشیده است، بعد از اینکه کمیسیون موارد خاص دانشگاه  آنها را تایید کردند، برای استفاده از تسهیلات آیین نامه استعدادهای درخشان، آنها را مورد بررسی قرار دهند.
10. دانشجویان 10 درصد دوم هم رشته و هم ورودی خود نمی‌توانند از طریق آیین نامه استعداد درخشان در دانشگاه پذیرش شوند؟ اگر ۱۵ درصد برتر دانشجویانی که  حائز شرایط آیین‌‏نامه استعدادهای درخشان بودند،از تسهیلات استعدادهای درخشان استفاده نکنند یا اینکه  ظرفیت ۱۵ درصد مقطع کارشناسی ‏ارشد رشته‌‌ای تکمیل نشده باشد، در این صورت دانشگاه  می‌تواند از ده درصد برتر بعدی همان دانشگاه، با اولویت رتبه متقاضیان در آن رشته این افراد را جایگزین کند.
11. تا چه زمانی داوطلبان می توانند از سهمیه استعداد درخشان کارشناسی ارشد خود استفاده کنند؟ داوطلبانی که به عنوان دانشجوی استعداد درخشان پذیرفته شده‌اند، یک مرتبه و یک سال بلافاصله پس از فارغ التحصیل شدنشان می‌توانند از سهمیه خود استفاده کنند.
12. نحوه استفاده از سهمیه استعداد درخشان کارشناسی ارشد 1401 برای پذیرش بدون کنکور چگونه است؟  داوطلبان پذیرفته شده می‌توانند به سایت دانشگاه محل تحصیل کارشناسی خود و یا دانشگاه‌های پذیرنده مراجعه و مدارک لازم را ارسال کنند و در صورت پذیرش به ادامه تحصیل بپردازند.

دانشگاه های دارای پذیرش کارشناسی ارشد بدون آزمون و ظرفیت پذیرش آنها:

اغلب دانشگاه‌های سراسری و برخی دانشگاه های غیرانتفاعی پذیرش بدون کنکور در مقطع ارشد را دارند.

ظرفیت پذیرش بدون آزمون حداکثر به اندازه ۴۰ درصد ظرفیت پذیرش با آزمون دوره روزانه در هر کد محل تحصیل است.

نحوه ثبت نام دانشجویان استعداد درخشان چگونه است؟ 

داوطلبان بایستی در موعد مقرر فرم‌ها و مدارک مورد نیاز را تکمیل کنند و سپس آن‌ها را برای دانشگاه ارسال کنند که البته برای برخی از دانشگاه‌ها به صورت اینترنتی و آنلاین صورت می‌گیرد و برخی از دانشگاه‌ها نیز از طریق پست اطلاعات دانشجویان متقاضی را دریافت می‌کنند. شما برای دریافت جزئیات به سایت دانشگاه مربوطه مراجعه کنید.

 نام نویسی دانشجویان واجد شرایط استفاده از سهمیه استعداد درخشان برای تحصیل در دانشگاه‌های دولتی بدون کنکور به طور جداگانه توسط هر دانشگاه صورت می‌گیرد. همچنین برای ثبت نام بدون کنکور دانشگاه آزاد نیز باید از طریق سایت رسمی دانشگاه آزاد، نام نویسی را انجام دهید.

زمان ثبت نام ارشد بدون کنکور دانشگاه سراسری و آزاد:

زمان ثبت نام این دانشگاه‌ها به طور دقیق مشخص نیست. داوطلبان می‌توانند با چک کردن سایت دانشگاه محل تحصیل کارشناسی خود یا سایت  دانشگاه مورد نظر، اخبار در این زمینه را پیگیری کنند تا از زمان ثبت نام مطلع یابند. به طور معمول دانشگاه‌هایی که قصد جذب دانشجویان استعداد درخشان را دارند، دستورالعمل های مربوطه را در این مورد قبل از زمان ثبت نام کنکور ارشد سراسری از طریق سایت رسمی خود اعلام می‌کنند.