
اروپا قارهای سرشار از فرهنگ و زبانهای متفاوت است. این قاره در تاریخ خود، زادگاه افراد گوناگونی بوده که قلههای جهانی ادبیات را فتح کردهاند. در میان همین افراد، نویسندگان فرانسوی نقش ویژهای ایفا کردهاند.ادبیات فرانسه از اشعار قرون وسطایی تا رمانهای مدرن و نو، افرادی خلق شده است که آثار برخی از آنها جزو موثر و جسورانهترین آثار ادبیات جهانی است؛ همچنین رکورد دار بیشترین تعداد برندگان جایزهی نوبل ادبیات نیز به حساب میآیند.
فهرست :
1.ویکتور هوگو
امید برای انسان، همچون بال برای پرندگان است.
ویکتور ماری هوگو شاعر و نویسندهی فرانسوی، در 26 فوریه سال 1802 متولد شد. او در کودکی خود به شهرهای مختلف سفر کرده است. ویکتور از سن کم به ادبیات و شعر علاقهی زیادی داشت. او آثار شاعر مشهور فرانسوی به نام فرانسوا-رنه دو شاتوبریان را دنبال میکرد. در کنار تحصیل در دوره ابتدایی خود، اشعار ویرژیل که شاعر کلاسیک رومی بود را، ترجمه و سپس سرودن قصیده را آغاز کرد. وی اولین اثر خود را که مجموعهای از اشعار بود، در سال 1822 منتشر و بعد از آن شروع به نوشتن داستان کرد.
مکتب رمانتیسم، بخشی از آثار هنری اروپا را شامل شده و چارچوبهای سنتی را کنار میزند. این مکتب در مقابل جامعهی اشرافی آن دوره ایستاد. هنرمندان با تکیه بر این موضوع، آثار زیادی را انتشار دادند و این جنبش با انتشار آثار ویکتور آغاز و در کشورهای دیگر مانند انگلستان و آلمان نیز دنبال شد.
ویکتور هوگو با درک و بینش عمیق خود از فضای اجتماعی حاکم بر قرن نوزده فرانسه، آثار متفاوت و ویژهای خلق کرد که بر اساس بسیاری از آنها، فیلمهای زیادی نیز ساخته شد. هوگو در زمان تبعید خود که 18 سال طول کشید، رمانهای بینوایان، کارگران دریا، مردی که میخندد و نودوسه را خلق کرد. او پس از تبعید با بازگشت به فرانسه، با استقبال پرشکوه مردم روبرو شد. همچنین او وارد عرصه سیاست شده، به عنوان نمایندهی ملی فرانسه انتخاب و شروع به فعالیت کرد.

سرانجام با خلق حدود 50 اثر، در سال 1885 درگذشت. در مراسم خاکسپاری او دو میلیون نفر حاضر شده و از او به عنوان سیاستمداری که در تشکیل جمهوری آن زمان فرانسه تاثیرگذار بود، یاد کردند.
مشهور ترین کتاب ویکتور هوگو، گوژپشت نتردام منتشر شده در سال 1831 است. در واقع این کتاب شاهکاری در ادبیات فرانسه میباشد؛ که با گذشت حدود دویست سال از جذابیت آن کم نشده و همچنان خواندنی و پر کشش است. این اثر روایتگر داستان سه شخصیت به نام های اسمرالدا، کازیمودو و کلود فرولو میباشد . این کتاب تصویری از فضای تاریخی قرون وسطایی پاریس را نشان میدهد که شخصیتهای اصلیاش با عشق، خیانت و اعدام، درگیر میشوند.
بینوایان یکی دیگر از آثار فاخر ویکتور هوگو سال 1862 است. ویکتور آن را در 60 سالگی در اوج پختگی قلمش نوشت.
شخصیتهای اصلی این داستان، ژان والژان، فانتین، تناردیه و «کوزت» هستند. این اثر بارها در سینما و تئاتر به نمایش درآمده است. بینوایان نشانگر خشم و تنفر نویسنده نسبت به بی عدالتیهای حاکم بر جامعه است و سعی دارد در مسیر حرکت خود، فقر را نابود کند. این اثر احساسات انسانها را با جزئیات زیادی نمایش میدهد که در واقع روایتگر وقایع فرانسهی گذشته برای مخاطبین امروزی است.
2. آنتوان دو سنت اگزوپری
آنتوان دو سنت اگزوپری نویسنده و خلبان ماهر فرانسوی در 29 ژوئن سال 1900 در شهر لیون متولد شد. او در سال 1914 برای ادامهی تحصیل به سوئیس رفت. اگزوپری قصد داشت وارد نیروی دریایی فرانسه شود اما موفق نشد و شانس خود را در نیروی هوایی امتحان کرد. در سال 1921 به عنوان مکانیک در نیروی هوایی مشغول به کار شد و فنون خلبانی را نیز آموخت. او به یکی از خلبانان ماهر ارتش تبدیل و در نهایت به استخدام دائمی ارتش فرانسه در آمد. همزمان با خدمت در ارتش، نوشتن را آغاز کرد. اگزوپری با سفر کردن به کشورهای گوناگون، تجربیاتی ارزشمند از طبیعت، ملتها و فرهنگهایشان کسب و همینها را در کتابهایش پیاده کرد؛ برای مثال:
اگزوپری به دلیل انجام یک ماموریت سیاسی به مراکش سفر و مدتی را با صحرا نشینهای این کشور سپری نمود. پس ار برگشتن از مراکش با الهام از این سفر، شروع به نوشتن کتاب پیک جنوب کرد. هنگامی از ماموریت آمریکای جنوبی برگشت، کتابهای زمین انسان ها و پرواز شبانه رو نوشت.
زمین انسانها نیز تجربیات هیجان انگیز او در طی سانحهی هوایی است که برایش رخ داده و از آن جان سالم به در میبرد. این کتاب از طرف فرهنگستان فرانسه جایزه ملی کتاب را دریافت کرد. او در سال 1935 تصمیم به شکستن رکورد پرواز از پاریس تا سایگون گرفت. در واقع می خواست جایزه ی 150 هزار فرانکی را ببرد. در حین سفر، هواپیمای او دچار نقص فنی شد و مجبور شد که در صحرای ساهارا فرود بیاید. بعد 4 روز که در تپه های شنی سرگردان بود، توسط یک بومی نجات داده و با توجه به همین سفر،کتاب شازده کوچولو را نوشت.

اگزوپری در ابتدای دهه چهل میلادی با شروع اشغال پاریس توسط نیروهای نازی آلمان برای سپری کردن دوران نقاهت خود به نیویورک رفت و پس از سپری شدن این دوران، دوباره به ارتش فرانسه برگشت. او در 31 جولای 1944 هنگامی که کنترل یک هواپیمای P-38 را بر عهده داشت، حین ماموریتی در دریای مدیترانه، ناپدید شد. معمای مرگ حل نشده تا هم اکنون باقی ماند و تنها بقایای هواپیمایش در اواخر قرن بیستم پیدا شد.
محبوب ترین اثر این نویسنده، شازده کوچولو می باشد. شازده کوچولو تا به حال به سیصد زبان زنده دنیا ترجمه شده است. داستان روایتگر سفری است که در آن هواپیمای خلبان در صحرایی سقوط می کند. این منطقه ساکنین فراوانی دارد، اما توجه آن خلبان را پسری عجیب و غیر عادی به خود جلب می کند که پرسش هایی را بیان کرده که ذهن خلبان را درگیر میکند. شازده کوچولو سمبولیک و فلسفی با سبک سورئال در سال 1943 نوشته شده است. نویسنده در آن سعی کرده که مضامین انسان دوستانه و عاشقانه را از دیدگاه کودکی بیان کند. او دغدغه و زشتی های اخلاقی انسانهای بالغ را مورد تمسخر قرار میدهد.
کتاب شازده کوچولو نیز همانند دیگر آثار اگزوپری، حاصل تجربیات زندگی اوست؛ که البته با تخیل و فلسفه ترکیب شده است.
3. آلبر کامو
پاییز بهار دوم است، هنگامیکه تمامی برگها تبدیل به گل میشوند
او فیلسوف، روزنامه نگار الجزایر-فرانسه و یکی از بزرگترین نویسندگان قرن بیستم است. کامو پس از رودیارد کیپلینگ، جوان ترین و همچنین اولین نویسنده زاده قاره آفریقا است که جایزه نوبل را کسب کرد. زندگی این نویسنده ی تاثیر گذار در ادبیات، همزمان با جنگ جهانی اول، اسارت الجزایر و بقیه مستعمرهها، ظهور فاشیسم، نازیسم و کمونیسم در دنیا بود. او در رشته های فلسفه، جامعه شناسی و روانشناسی تحصیل کرد و با علاقهی زیادش به نوشتن، آثار ویژه ای را خلق کرد. کامو با قلم منحصر به فرد خود توانست مفاهیم فلسفی را با ادبیات ترکیب و تحسین ژان پل سارتر، فیلسوف اگزیستانسیالیسم فرانسوی را برانگیخت.
«آلبر کامو» در داستانهایش از مرگ، مسائل پیچیدهی فلسفی و پوچی زندگی، صحبت کرده است. او مفهوم پوچی را در ادبیات شرح داده و با خلق شخصیتهایی، انسان بی هدف را به تصویر می کشد. در نهایت زندگی را به همراه مرگ تعریف میکند. وی در داستانهای شاهکار خود، طاعون و بیگانه، مخاطب را در مقابل مرگ قرار داده و سعی میکند که مرگ را بی اهمیت نشان دهد.

بیگانه مشهور ترین رمان آلبر کامو است که در سال 1942 منتشر شد. این کتاب داستان مردی را روایت میکند که با وجود داشتن درک بالایی از زیباییهای جهان با همه چیز بیگانه است. اودر طی همین داستان با مرگ روبرو میشود. این شخصیت بیگانه در مقابل مرگ هم رفتاری عجیب و متفاوت از بقیه مردم از خود نشان میدهد. بعد از اینکه این اثر منتشر شد، «ژان پل سارتر» مقالهای به نام «شرح بیگانه» برای این اثر نوشت که شهرت این رمان را بیشتر کرد. این اثر را بزرگانی مانند جلال آل احمد، لیلی گلستان و خشایار دیهیمی به فارسی ترجمه کردهاند. همچنین «لوکینو ویسکونتی» کارگردان مشهور ایتالیایی بر اساس داستان این کتاب فیلمی سینمایی در سال 1967 ساخت.
«کالیگولا» نمایشنامهی مشهور از این نویسنده است که سال 1944 منتشر شد. «آلبر کامو» برای اینکه این اثر فاخر را خلق کند، چندین سال وقت گذاشت. داستان این نمایشنامه، زندگی یکی از فرمانروایان رومی را شرح میدهد. با توجه به این داستان، در سال 1979 فیلم سینمایی تاثیرگذاری ساخته شده و تا به امروزه بیش از 4 اجرا بر اساس آن در ایران به نمایش در آمده است.
«آلبر کامو» طی یک تصادف در سال 1960 درگذشت. این نویسنده با وجود شرایط نابسامان زندگی در زمان خود، سرشار از امید و زندگی بوده و مرگ زودهنگام او بسیار تأسفبرانگیز بود. او در زندگی کوتاهش رمان، داستان، نمایشنامه و مقالههای فلسفی فاخر و مهمی نوشت و چند نمایش هم به روی صحنهی تئاتر برد.
وی چهره شاخص ادبیات فرانسه است که ادبیات جهانی را نیز دچار تحول کرده است. او بیشتر عمرش را در تونس، الجزایر، شهرهای آفریقای شمالی و فرانسه سپری کرده بود. با الهام از وضعیت آن دوران، داستانها و شخصیتهای مورد نظرش را خلق کرده است.
4. سیمون دوبووار
سیمون دوبووار در نهم ژانویه ۱۹۰۸ در پاریس، در خانوادهای کاتولیک و مذهبی متولد شد. او نویسنده و فیلسوف فمینیست فرانسوی قرن بیستم است که بهعنوان مشهور ترین زن روشنفکر قرن بیستم، شناخته شده است. بعد از اتمام تحصیلات مقدماتی در موسسهی کاتولیکها، در رشتهی ریاضیات، فلسفه، زبان و ادبیات درس خواند.
سیمون در پاریس به حلقهای دوستانه پیوست که ژان پل سارتر نیز در آن گروه عضویت داشت. همین سبب آشنایی آنها با یکدیگر و به وجود آمدن رابطه ای عاطفی میان آنها شد. با اینکه تا آخر عمر از هم جدا نشدند. ولی به دلایل خاص اعتقادی خود، با هم ازدواج نکردند. آنها آثار یکدیگر را مورد نقد و بررسی قرار میدادند. اندیشههای اگزیستانسیالیستی آنها بسیار تحت تأثیر دیگری بود. مهم ترین اثر سیمون، کتاب جنس ضعیف یا جنس دوم است که در سال 1949 آن را چاپ کرد. افرادی میگویند که سارتر سبب نوشتن این کتاب شده بود. زیرا او پیشنهاد پژوهشی ای به سیمون داده بود، که بررسی کند زن بودنش چه تاثیری در روند زندگی و پیشرفتهایش داشته است. سیمون در نهایت کتاب جنس ضعیف را در پاسخ به آن نوشت.

کتابی که به زوایای مختلف زندگی زنان از جمله منظر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و روانی در طول تاریخ پرداخته است. او عقیده داشت که سرچشمه اصلی ظلم و ستم به زنان، ساختوساز تاریخی و اجتماعی آنان بهعنوان یک واقعیت است.
کتاب جنس ضعیف، دو جلدی است و در اولین هفته ی پس از انتشارش، از آن بیست هزار جلد به فروش رفت. اندیشههای فمینیستی و مبارزات سیمون دوبووار باعث شد فمینیسم به عنوان اندیشهای بسیار جدی مطرح شود. دوبووار کتاب ماندارین را در سال ۱۹۵۴نوشت. این اثر برندهی جایزهی برتر ادبی فرانسه (گنکور) شد. از دیگر آثار این نویسنده میتوان به کتابهای «مرگ آرام»، «سوءتفاهم در مسکو» و «خون دیگران» اشاره کرد. سیمون برای آثار ارزشمند خود جایزه های متفاوتی مانند اورشلیم در سال ۱۹۷۵ و جایزهی دولتی اتریش برای ادبیات اروپا دریافت کرد.
سیمون دوبووار سال ۱۹۸۶ در ۷۸ سالگی براثر ذاتالریه فوت و در کنار سارتر به خاک سپرده شد.
5.اوژن یونسکو
اوژن یونسکو نمایشنامهنویس و نویسندهی فرانسوی – رومانیایی، در نوامبر 1909 متولد شد. او در کودکی به دلیل اختلاف مادر و پدرش دائما بین رومانی و فرانسه در حال سفر بود. دوران کودکی او با پایان جنگ جهانی اول همراه بود که همین سبب شد، ویرانیهای دو کشور را بعد از جنگ ببیند. شرایط بعد از جنگ، حضور گروههای مختلف سیاسی و تنفر اوژن از پدر خود، در نوشتن آثارش بسیار مورد اهمیت واقع شدند. پدر او مردی رومانیایی، محافظهکار و بازتابی از عقاید سنتی و آداب و رسوم قدیمی بود. او با اینکه در فرانسه متولد نشده بود، اما آنچنان به زبان فرانسه مسلط بود که به آکادمی فرانسه راه پیدا کرد.
نمایشنامه کرگدن مشهورترین اثر یونسکو است که در سال 1959منتشر شده، این نمایشنامه از برجستهترین نمایشنامههای قرن بیستم میلادی است. گروهی به این معتقدند که این اثر به تاثیر از کتاب «مسخ» از «کافکا» نوشته شده است. طی این نمایشنامه، مردم فرانسه به جز برنژه( شخصیت اصلی داستان) به کرگدن تبدیل میشوند.

آدمهای این شهر نماد مردمانی هستند که بدون فکر به هر گروه و جریان سیاسی وارد میشوند. از نظر یونسکو آنها نماد فاشیستهای رومانی هستند. داستان مردمان این شهر مطابق ضربالمثل «خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو» پیش میرود. اما برنژه برخلاف این مسیر حرکت کرده و از تبدیل شدن به کرگدن خودداری میکند. برنژه نماد فردگرایی دنیای مدرن است که به انسانیت اهمیت خاصی داده و همین مسیر را دنبال میکند. اوژن یونسکو در زندگی خود به اوج شهرت و افتخار رسید. او جوایز بسیاری دریافت و وارد آکادمی فرهنگ فرانسه شد. او به علت بیماری و کهولت سن بعد از ۶۵ سالگیاش دیگر اثر مهمی منتشر نکرد. در نهایت در ۲۸ مارس ۱۹۹۴ فوت و در گورستان مون پارناس پاریس به خاک سپرده شد.
جالب است بدانید که چند سال پیش روزنامه لوموند در گزارشی، خبر داد که آثار اوژن یونسکو امروزه بیش از هر نویسنده دیگری در صحنههای جهان اجرا میشود. او یک بار در 1350 شمسی به ایران سفر کرد. بیشتر آثار نمایشی او به زبان فارسی ترجمه شده است؛ از جمله “کرگدن” و “تشنگی و گشنگی”، که برای اولین بار جلال آل احمد و علی اصغر خبره زاده آن ها را به فارسی ترجمه کردند.
- zahra.yousefi
- 1400-08-20
- 144 بازدید